De Vlaamse onderwijsinspectie maakt zich zorgen over de kwaliteit van het buitengewoon onderwijs. Dat blijkt uit haar laatste jaarverslag. Opvallend is dat lang niet alle scholen zicht blijken te hebben op de kwaliteit van hun eigen onderwijs.
“De kwaliteit van de doorgelichte scholen voor buitengewoon onderwijs is zwak.” Dat staat in de Onderwijsspiegel, het jaarlijkse verslag van de Onderwijsinspectie. “30 procent van alle scholen in het buitengewoon basisonderwijs die wij hebben onderzocht, krijgt een ongunstig advies”, zegt inspecteur-generaal Lieven Viaene. “In het buitengewoon secundair onderwijs gaat het over 20 procent.”
“Het is duidelijk dat het buitengewoon onderwijs in moeilijk vaarwater zit”, zegt Viaene. “Er zijn heel wat veranderingen geweest de laatste paar jaar, het publiek is complexer geworden. We merken dat heel wat scholen toch de pedalen kwijt zijn. Daar maken we ons zorgen over: de kwaliteit moet echt beter. Want de meest kwetsbare kinderen, die in dat buitengewoon onderwijs zitten, zouden net zeer goed onderwijs moeten krijgen.”
Ook Marijke Wilssens, onderzoekster en docent in de bacheloropleidingen buitengewoon onderwijs en zorgverbreding (Arteveldehogeschool), denkt dat de oorzaak gezocht moet worden bij de moeilijke omstandigheden waar scholen in het buitengewoon onderwijs in moeten werken. “De onderwijsbehoeften van leerlingen zijn complexer geworden de laatste jaren omdat de diversiteit gestegen is in de maatschappij”, zegt ze. “Twintig jaar geleden was het simpel: een kind kwam in het buitengewoon onderwijs door bijvoorbeeld autisme of een beperking. Nu is dat complexer geworden en zien we kinderen instromen met én autisme én een moeilijke gezinssituatie én leerproblematieken. Als leerkracht is het ontzettend moeilijk om daarmee om te gaan. Het vraagt om blijvende bijscholing.”
‘SCHULD VAN HET DECREET’
Is het M-decreet – dat leerlingen uit het buitengewoon onderwijs de kans moest geven meer in het ‘gewoon’ onderwijs les te volgen – een van de verklaringen voor de slechte score van het buitengewoon onderwijs? Daar is Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) van overtuigd. “We zien de negatieve effecten van het nochtans goedbedoelde M-decreet. Dat schaffen we af en schrijven een nieuw decreet waarin het buitengewoon onderwijs een betere ondersteuning krijgt.”
“Het is makkelijk alles op een decreet te schuiven”, zegt Wilssens. “Maar we hebben maatschappelijk wel de belangrijke keuze gemaakt om leerlingen de kans te geven op een gewone school les te volgen. Leerlingen komen nu vaak pas toe in het buitengewoon onderwijs nadat die ‘gewone’ school heel wat redelijke aanpassingen en ondersteuning heeft geboden. Die nieuwe rol heeft in het buitengewoon onderwijs voor een deuk in het zelfvertrouwen gezorgd. ‘Zijn wij dan niet meer belangrijk?’, vragen leerkrachten er. Terwijl zij een heel belangrijke job doen voor die kwetsbare leerlingen. Hopelijk motiveert dit rapport scholen om hun kwaliteit te blijven verbeteren.”
ONDERWIJSKUNDIG BELEID
In totaal kregen 532 scholen, centra of academies een doorlichting. Daaruit bleek dat 5 procent – ofwel 29 instellingen – een ongunstig advies kreeg. Daarnaast kreeg 34 procent een gunstig advies, maar moet een aantal tekorten worden weggewerkt. Voor 61 procent kwam er een volledig gunstig advies.
Voor het eerst onderzocht de Onderwijsinspectie ook de mate waarin scholen een onderwijskundig beleid nastreven. Dat wil zeggen: de mate waarin scholen proberen om zelf kwaliteit in hun onderwijs na te streven. Een doorlichting van de school is dus niet louter meer gericht op het bekijken of leerlingen goed les krijgen.
Het resultaat is niet rooskleurig: slechts in twee derde van de basisscholen en een kwart van de secundaire scholen staat dat onderwijskundig beleid op punt. Vooral het slechte resultaat in het secundair onderwijs valt op. Viaene ziet een logische verklaring. “Een secundaire school is gewoon veel complexer en vaak ook groter”, zegt hij. Al is het ook wel logisch dat het beleid nog niet overal op punt staat: het is de eerste keren dat scholen er op beoordeeld worden.
Bron: De Morgen, 11 juni 2020
https://www.demorgen.be/nieuws/inspectie-bezorgd-over-kwaliteit-van-buitengewoon-onderwijs~b31b5add/