Vanaf 1 januari 2026 voert de federale regering een beperking in de tijd in voor werkloosheidsuitkeringen. De hervorming verloopt in drie fases, op basis van de situatie op 30 juni 2025:
-
1 januari 2026:
-
25.000 mensen verliezen hun uitkering.
-
Betreft langdurig werklozen (meer dan 20 jaar) en schoolverlaters met 12 maanden inschakelingsuitkering.
-
-
1 maart 2026:
-
40.000 mensen verliezen hun uitkering (meer dan 8 jaar werkloos).
-
-
1 april 2026:
-
45.000 mensen verliezen hun uitkering (meer dan 2 jaar werkloos).
-
Vanaf dan is de hervorming volledig van kracht.
-
Uitzonderingen en verzachtende maatregelen
-
Wie voor eind 2025 een opleiding voor een knelpuntberoep volgt, behoudt voorlopig de uitkering.
-
Vanaf 2026 blijft deze uitzondering alleen gelden voor opleidingen tot verpleeg- of zorgkundige.
-
Deeltijds werkenden met inkomensgarantie-uitkering (vaak vrouwen met lage lonen) worden niet uitgesloten, zoals aanvankelijk gepland.
-
Ziekteperiodes tellen niet mee in de berekening van de 2 jaar.
-
Om opnieuw recht te hebben op een volle periode van 2 jaar werkloosheidsuitkering, moet men 5 jaar gewerkt hebben, waarbij ziekteperiodes niet meetellen.
Financiële impact
-
De hervorming zou in 2026 ongeveer 2 miljard euro besparen.
-
De netto-opbrengst (na kosten, o.a. extra steun aan OCMW’s) wordt geraamd op 1,5 miljard euro.
Lokale besturen trekken aan de alarmbel
Negen Vlaamse steden – Gent, Brugge, Genk, Leuven, Turnhout, Roeselare, Waregem, Hasselt en Mechelen – trekken in een open brief aan de alarmbel over de gevolgen van de beperking van de werkloosheid in de tijd. Ze vrezen dat de sociale dienstverlening onder druk komt te staan.
Kernboodschap:
-
OCMW’s wachten nog steeds op concrete en doortastende maatregelen van de federale overheid, maanden na de aankondiging van de hervorming.
-
De structureel hoge werkdruk en dossierlast maken het moeilijk om extra hulpvragen te verwerken.
-
Financiële impact:
-
Gent: naar schatting 4 tot 5,5 miljoen euro extra kosten.
-
Genk: raming van ongeveer 1 miljoen euro.
-
-
De federale compensatie is volgens de steden ontoereikend.
-
De lokale besturen zijn momenteel bezig met hun meerjarenplannen en vragen dringende duidelijkheid.
-
Er is nu al een tekort aan maatschappelijk werkers. Zelfs als alle afstuderenden bij de OCMW’s aan de slag zouden gaan, is dat onvoldoende om de extra instroom te verwerken.
Bron: Verslag vergadering Commissie voor Binnenlands Bestuur en Inburgering - DINSDAG 27 MEI 2025